ការសិក្សាវប្បធម៌អរិយធម៌គឺជាការបណ្តុះនូវគំនិតឧត្តមគតិ និងសញ្ញាណជាតិខ្មែរឲ្យកូន ខ្មែរ។ ចូពន្យល់។

សំណួរ
ការសិក្សាវប្បធម៌អរិយធម៌គឺជាការបណ្តុះនូវគំនិតឧត្តមគតិ និងសញ្ញាណជាតិខ្មែរឲ្យកូនខ្មែរ។ ចូពន្យល់។
ចម្លើយៈ
កាសិក្សាវប្បធម៌អរិយធម៌ គឺធ្វើឲ្យកូនខ្មែរស្គាល់ច្បាស់ពីប្រភពលក្ខណៈនៃវប្បធម៌អរិយធម៌ដែលជាដួងព្រលឹងខ្មែរ និង មានមោទភាពចំពោះជាតិពោលគឺអត្តសញ្ញាណជាតិនិងឧត្តមគតិជាតិរបស់កូនខ្មែរ។
ឧត្តមគតិ គឺដំណើរកើតល្អចិត្តគំនិតខ្ពង់ខ្ពស់អធ្យាស្រ័យ ដែលដុះដាលចេញមកដើម្បីរិះរកសេចក្តីសុខចម្រើន គោលបំណងចង់ឲ្យបានល្អប្រពៃ…។ មនុស្សមានឧត្តមគតិរមែងបានជាទីស្រឡាញ់នៃមហាជនពោលឧត្តមគតិគឺ ជាទឹកចិត្តដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់ដ៏ប្រពៃដែលផុសចេញពីបេះដូងរបស់មនុស្សម្នាក់ៗ។
អត្តសញ្ញាណជាតិ ជាគ្រឿងសំគាល់របស់មនុស្ស ក្រុមមនុស្សមានកំណើតនៅក្នុងដែនដីជាមួយគ្នា ប្រវត្តិដូចគ្នា មានភាសានិយាយ និង វប្បធ៌ម(ទំនៀមទំលាប់ ប្រពៃណី សាសនា សិល្បៈ) ដូចគ្នា រស់នៅលើទឹកដីជាមួយគ្នា និងឆន្ទៈរួមគ្នាបង្កើតបានជាចរិតដូចគ្នា។ រូបសម្បត្តិ ចរិយាសម្បត្តិដូចគ្នា(ឧ. ខ្មែរមានសម្បុរសណ្តែកបាយ បបូរមាត់ក្រាស់ ហើយរឹមពទ្ធ័ជុំវិញច្រមុះមិនទាល មិនស្រួច ត្របកភ្នែកមានពីផ្នត់ ចូលចិត្តធ្វើម្ហូបសម្លម្ជូរ កកូរ ប្រហើរ ប្រហុក ម៉ាំ។
អត្តសញ្ញាណជាតិខ្មែររួមមាន៖

• ឈ្មោះមនុស្សៈ ឈ្មោះមួយមាត់(ស្រទាប់ក្រោម) ឈ្មោះពីរមាត់(ស្រទាប់កណ្តាល)ឈ្មោះបីមាត់ឡើង(ស្រទាប់លើ) ឈ្មោះខ្លះអាចឆ្លុះបញ្ចាំងពីបុព្វកាលមនុស្សឈ្មោះខ្លះអាចឆ្លុះបញ្ចាំងអត្តចរិកមនុស្ស

• ទីកន្លែង ធម្មជាតិ សត្វៈ ទន្លេសាប ដើមត្នោត ជ្រែ ត្រាំង គោ ព្រៃ ទន្សោង ត្រីខ្សាន
• អក្សរសិល្បិ៍ ភាសា គ្មានការលើកដាក់សំលេងៈ អក្សរ លេខ ក្រៀមភាសា ការនិយាយស្តី ពាក្យពេច សូរសំសៀងនៀង
• ការស្លៀកពាក់ៈ ហូល ផាមួង ក្រមា សារុង ចបាប់ អាវកត្រង់ ខោថ្នេប្រាំ សំពត់
• ការប្រាស្រ័យទាក់ទងៈ សំពះ អង្គុយបត់ជើងរាប សារសុភាព
• ការរស់នៅ ការហូបចុងៈ សំឡកកូរ សម្លក់ ប្រហើរ ទឹកគ្រឿង ប្រហុក ផ្អក ត្រីប្រឡាក់ងៀត នំបញ្ចុក
• សិល្បៈ (តូរ្យតន្រ្តីៈភ្លេងពិណពាទ្យ ខ្មែរមហោរី អាយ៉ៃ ចាប៉ីដងវែង, កាយវិការៈ អាយ៉ៃរឿង ល្ខោនបាសាក់ ល្ខោនខោល, ឧបករណ៍ភ្លេងៈទ្រ ស្គរ រនាត ឃឹម សាដៀរ ខ្លុយ ប៉ី,សម្តីនិយាយៈ កំណាព្យបទកាកតិ ពំនោល ព្រហ្មកតិ ពាក្យ៧ កំរងកែវ , រូបភាពៈ ស្បែកធំ តូច)
• របាំបុរាណ ប្រពៃណី ប្រជាប្រិយៈរបាំជូនពរ របាំទេពមន របាំអប្សរា របាំសុវណ្ណមច្ឆា ឆៃយ៉ាំ, របាំគ្រុដ៌ បាំក្ងោក របាំគោះអង្រែ របាំស្នែងទន្សោង គោះត្រឡោក វាំវង់ ក្បាច់ ព្រះរាជទ្រព
• ល្បែងប្រជាប្រិយៈ បោះអង្គុញ ចោលឈូង ទាញព្រ័ត លាក់កន្សែង ស្តេចចង់…
• ទំនៀមទំលាប់ប្រពៃណី ក្បាច់ចម្លាក់ៈ ក្បាច់ភ្ញីល្លិ៍ ភ្ញីភ្លើង ភ្លីទេព
• ស្ថាបត្យកម្មៈ ផ្ទះប៉ិត ផ្ទះកាតាំង ផ្ទះរោងឌឿង ប្រាសាទ ទំនប់ទឹក គូទឹក
• មធ្យោបាយផលិតៈ រទេះគោ រទេះសេស ត្បាល់កិន បក់ ន័ង្គល រនាស់ កន្តៀ អង្រុត បង្គី សង្រែក លប ទ្រូ លាយ ជុច អង្រុត ឈ្នៀង សន្ទូច
• ឧបករណ៍ប្រើប្រាស់ក្នុងផ្ទះ(វែក ចង្រាន ឆ្នាំងខ្វាន់ ផ្តិលខាត់ ផ្តិលស្ពាន់ ត្រឡោក កញ្ច្រែង ភាចន៍ ក្អម ពាង ក្រឡ ផើង សាជី តោក…)
• ពិធីផ្សេងៗ(បង្កក់កូនពេលកើត ចម្រើនព្រះជន្ន ខួបកំណើត បំបួស ចូលម្លប់…)
• មធ្យោបាយកត់ត្រាៈ ផ្ទាំងថ្ម ស្លឹករឹត ស្បែកសត្វ…
• បង្អែមៈ ចេកឬដំឡូងឆឹងស្ករ នំគម នំបត់ នំជាល នំអន្សម ក្រឡាន នំកំរាងទ្រាប នំក្រៀម ដំណាប់ផ្លែឈើឬសំបកផ្លែឈើ…
• រចនាបថនម្មិតរូបនៃការបង្រួបបង្រួមជាតិៈ ហរិហរៈ ព្រហ្មមុខ៤ គ្រុឌឧបកនាគ…
• កីឡាៈ ប្រដាល់ ល្បុក្កតោ គុណដំបង គុណទ្វាប្រាំបី បោកចំបាប់…
• ខ្នាតរង្វាស់ៈ ធ្នាប់ ចោម ចំអាម ហត្ថ ក្បាម យោជន៍ លី ហ៊ុន ជី តម្លឹង នាឡិ ហាប តៅ ថាំង ល្អី ស្នើ តំបក គូ តំប ដៃ ប្លូន ស្លឹក ប្រាក់សេន ប្រាក់ស្លឹក(១ក=២០សេន)

តាមរយៈឧត្តមគតិនិងអត្តសញ្ញាណជាតិបានឆ្លុះបញ្ចាំងអំពីសារៈសំខាន់អត្តសញ្ញាណជាតិ៖

• ស្គាល់ពីប្រភពលក្ខណៈ និងតម្លៃរបស់ព្រលឹងជាតិបានច្បាស់លាស់ ក៏ដូចឈានទៅស្គាល់អរិយធម៌ខ្មែរ ជាហេតុនាំអោយមនុស្សខ្មែរមានមោទនៈភាព មនសិការជាតិ ពិសេសស្គាល់ពីអត្ថប្រយោជន៍របស់ជាតិ និងប្រជាជន។
• ស្គាល់ពីតំលៃអរិយធម៌ជាតិ យល់ដឹងស៊ីជំរៅពីព្រលឹងជាតិ ស្គាល់ពីអត្តចរិតពិតរបស់ជា
• ចេះឡាញ់ពេញចិត្ត ថែរក្សាការពារ អត្តសញ្ញាណជាតិខ្មែរ
• ចេះទប់ស្កាត់រាល់អរិយធម៌បរទេសដែលអសកម្ម និងចេះទទួលស្គាល់អ្វីដែលល្អ ចេះបដិសេធអ្វីដែលអន់ថយ អាសអាភាស។
• មានជំហរស្រឡាញ់ពេញចិត្តនិងមានឧត្តមគតិដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់ចំពោះជាតិ

ដូចនេះ មតិខាងលើពិតជាត្រឹមត្រូវហើយមានសារៈសំខាន់ណាស់ក្នុងការអប់រំដាស់តឿនកូនខ្មែរគ្រប់រូប ឲ្យស្គាល់នូវគុណប្រយោជន៍ស្គាល់នូវតម្លៃពិតមហាសាលនៃវប្បធម៌អរិយធម៌របស់ខ្លួនឲ្យបានច្បាស់លាស់ និងឈានទៅថែរក្សាការពារគង់វង្សចីរកាល។
 
*បញ្ជាក់៖

• យើងខ្ញំបង្ហោះឯកសារនេះ សម្រាប់គ្រាន់តែជាការចែករំលែកចំណេះដឹងតែប៉ុណ្ណោះ
• ហាមដាច់ខាតយកឯកសារទាំងនេះទៅធ្វើអាជីវកម្មផ្ទាល់ខ្លួនដោយគ្មានការអនុញ្ញាតពីម្ចាស់កម្មសិទ្ធិ
• យើងខ្ញុំសូមមិនទទួលខុសត្រូវដាច់ខាត ចំពោះជនណាដែលយកឯកសារទាំងនេះទៅធ្វើអាជីម្មផ្ទាល់ខ្លួនខុសច្បាប់ ៕

សូមអរគុណចំពោះការគាំទ្រ! សូមឲ្យលោកអ្នកជួបតែសំណាងល្អគ្រប់ពេលវេលា!