ជំពូកទី៣៖ ប្រព័ន្ធស៊ាំ , មេរៀនទី២៖ ប្រព័ន្ធប្រព័ន្ធស៊ាំ

ដោយៈ

ជីវវិទ្យា

ប្រភេទៈ

ចំណេះទូទៅ, ជីវវិទ្យា

ជំពូកទី៣៖ ប្រព័ន្ធស៊ាំ

មេរៀនទី២៖ ប្រព័ន្ធស៊ាំ

១. តំណបស៊ាំ

២. ប្រភេទនៃភាពស៊ាំ

៣. វ៉ាក់សាំងឬថ្នាំបង្ការរោគ

៤. អេដស៍និងប្រព័ន្ធស៊ាំ

៥. វិធីថែរក្សាសុខភាពឧ្យិបានល្អ

៦. ឥរិយាបថនាំអោយមានសុខភាពល្អ

មេរៀនសង្ខេប

សមត្ថភាពរបស់សារពាង្គកាយធន់ទៅនឹងជំងឺពិសេសណាមួយភាពស៊ាំ ។ ភាពស៊ាំមានពីរប្រភេទ គឺភាពស៊ាំអកម្មនិងភាពសាំសកម្ម ។ ភាពស៊ាំអកម្ម គឺសារពាង្គកាយទទួលបានអង់ទីករពីឈាមរបស់មនុស្សម្នាក់ផ្សេងទៀត ឬពីរបស់សត្វណាមួយ ភាពស៊ាំសកម្មគឺជាភាពស៊ាំដែលសារពាង្គកាយផលិតអង់ទីករផ្ទាល់របស់ខ្លួន ដើម្បីប្រឆាំងទប់ទល់នឹងអង់ទីសែនរបស់មេរោគ ។ វ៉ាក់សាំង ជាសារធាតុដែលបង្កើតភាពស៊ាំរបស់សារពាង្គកាយ ។ តាមធម្មតាវាក់សាំងមានផ្ទុកអង់ទីសែនងាប់ ឬខ្សោយដែលខ្មោចគោលិកាសឱ្យផលិតអង់ទីករប្រឆាំងនឹងវា។ តាមធម្មតាអង់ទីករត្រូវបានផលិតជាលើកទីមួយតែមួយដងប៉ុណ្ណោះ បន្ទាប់មកវាអាចបង្កើតយ៉ាងរហ័សនិងគ្រប់ពេល ។ ដែលអង់ទីសែននៃភ្នាក់ងារបង្កជំងឺនោះ ជ្រៀតចូលក្នុងសារពាង្គកាយម្តងទៀត ។ វីរុស HIV បំផ្លាញប្រព័ន្ធស៊ាំរបស់សារពាង្គកាយ ។ ដូចនេះនៅពេលភ្នាក់ងារបង្កជំងឺផ្សេងៗជ្រៀតចូលក្នុងសារពាង្គកាយប្រព័ន្ឋស៊ាំគ្មានសមត្ថភាពប្រឆាំងទេហើយសារពាង្គកាយធ្លាក់ខ្លួនឈឺដោយសារមេរោតឱកាសនិយម ។

សំណួរ

១. តើប្រព័ន្ធសុំាបង្កឡើងពីអ្វិខ្លះ ?

២. ភាពសុំាគឺជាអ្វី ?

៣. តើភាពសុំាអកម្មនិងភាពសុំាសកម្មខុសគ្នាដូចម្តេច ?

៤. តើមានអ្វីកើតឡើង នៅពេលមានតំណបរលាក ? ចូរពណ៌នា

៥. នៅក្នុងសារពាង្គកាយរបស់មនុស្ស តើអង់ទីករកើតឡើងយ៉ាងដូចម្តេច ?

៦. ហេតុអ្វីបានជាអ្នកត្រូវសំអាត និងរុំកំណាត់នៅពេលមានរបួស ?

៧. ហេតុអ្វីបានជាអ្នកមិនត្រូវទៅសាលារៀននៅពេលមានជំងឺផ្តាសាយ ?

៨. ឧបមាថារោមញ័រត្រូវបានបំផ្លាញ ។ តើបញ្ហានេះមានឥទ្ធិពលលើសារពាង្គកាយយ៉ាងដូចម្តេចដែរ ?

៩. ហេតុអ្វីបានជាអ្នកមានជំងឺកញ្ជឹ្រលតែម្តងគត់ ក្នុងមួយជីវិត ?

១០. ប្រសិនបើអ្នកបរិភោគអាហារ មានផ្ទុកមេរោគតើសារពាង្គកាយអាចមានតំណបដូចម្តេចដែរ ?

១១. រវាងភាពសុំាអសកម្មសិប្បនិមិត្ម និងភាពសុំាសកម្មសិប្បនិម្មតិ តើមានលក្ខណៈខុសគ្នាដូចម្តេច ?